Povodom obeležavanja 140 godina od kada grad Kraljevo nosi svoje kraljevsko ime, Istorijski arhiv Kraljevo je organizovao predstavljanje monografije, čiji je i izdavač – „Zapadno Pomoravlje – regionalni razvoj“ autorke prof. dr Ivane Penjišević. Knjiga predstavlja nešto skraćenu verziju njene doktorske disertacije, koju je odbranila 2016. godine.
Objavljivanjem ove monografije Istorijski arhiv Kraljevo nastavlja vrlo plodonosanu izdavačku aktivnost.
Direktorka Vesna Milojević je istakla da je ova knjiga prva koja na stručan i sveobuhvatan način obrađuje region Zapadnog Pomoravlja:
– Za nas kao izdavače je važno da je celo izdanje reprezentativno. Bogato je opremljeno fotografijama i što je vrlo značajno – originalnim, namenski rađenim kartama. Posvećena je velika pažnja geografskim odlikama područja, klimatskim, morfološkim, hidrografskim, ali je velika pažnja posvećena naseljima i stanovništvu.
Gradonačelnik Kraljeva dr Predrag Terzić je istakao značaj geografije kao nauke koja spaja prirodne karakteristike sa društvenim razvojem. Izdvojio je podatak da je Zapadno Pomoravlje najveći priraštaj stanovništva imalo tokom celog 19. veka i da je bilo pokretač razvoja Srbije.
– Regionalni razvoj podrazumeva sagledavanje šire slike: geografskih karakteristika, demografije, istorije nekog područja i privrednih kapaciteta. Zato neko ko se bavi regionalnim razvojem mora da bude sposoban da sagleda celinu ovih odnosa, što nije nimalo lako. Mislim da je autorka u tome u potpunosti uspela.
Ivana Penjišević je vanredna profesorka na predmetu regionalne geografije na Odseku za geografiju PMF-a u Kosovskoj Mitrovici:
– Na početku rada na doktorskoj disertaciji iznenadila me je činjenica da će ovo biti pionirski poduhvat, jer Zapadno Pomoravlje ni u jednoj knjizi nije obrađeno ovako sveobuhvatno. U prvom delu monografije su obrađeni prirodni potencijali u funkciji regionalnog razvoja, u drugom delu društveni potencijali, odnosno stanovništvo, privreda i naselja, a u trećem delu je jedna generalna SWOT analiza područja.
Od devet opština i gradova koji pripadaju Zapadnom Pomoravlju samo područja Čačka i Trstenika u potpunosti su u ovoj regiji, dok je ostalih sedam to samo jednim delom svoje teritorije. Deo teritorije grada Kraljeva koji pripada Zapadnom Pomoravlju je severno do Vitkovca (od Vitkovca nadalje je Gruža, odnosno Šumadija), a južno završno sa Konarevom, dok Progorelica već pripada Ibarsko-kopaoničkom kraju, pojasnila je Penjišević.
U predstavljanju knjige ona je istakla velike prirodne potencijale, ali i negativna demografska kretanja, pa je tako čak 25% stanovništva u ovom regionu starije od 60 godina. S druge strane, broj stanovnika se veštački uvećavao, naročito od 1999. godine zbog egzodusa Srba sa Kosova i Metohije.
Ako želite da u svojoj biblioteci imate ovo kapitalno delo prof. dr Ivane Penjišević, možete se obratiti Istorijskom arhivu Kraljevo.
Preuzeto sa portala Krug, autor R. Vesković
